Powikłania po operacji zaćmy - czy często występują?

Operacja zaćmy to jeden z najczęściej wykonywanych zabiegów okulistycznych na świecie. Chociaż jest to procedura uważana za bardzo bezpieczną, jak każdy zabieg chirurgiczny, niesie za sobą pewne ryzyko wystąpienia komplikacji. Przedstawimy szczegółowy przewodnik na temat powikłań po operacji zaćmy, ich przyczyn, objawów oraz jak im zapobiegać.

Na czym polega operacja zaćmy?

Operacja zaćmy to procedura chirurgiczna polegająca na usunięciu zmętniałej soczewki oka i zastąpieniu jej sztuczną soczewką wewnątrzgałkową. Zabieg ten przeprowadza się w znieczuleniu miejscowym i trwa około 20-30 minut. W większości przypadków pozwala na szybki powrót do normalnego funkcjonowania. Jednak, mimo zaawansowanych technologii i doświadczenia chirurgów, w rzadkich przypadkach mogą pojawić się komplikacje.

Kto potrzebuje operacji usunięcia zaćmy?

Operacja zaćmy jest konieczna, gdy zmętnienie soczewki pogarsza widzenie i utrudnia wykonywanie codziennych czynności, takich jak czytanie, prowadzenie samochodu czy rozpoznawanie twarzy. Najczęściej dotyczy osób starszych z zaćmą starczą, ale może być również konieczna u pacjentów z cukrzycą, zaćmą pourazową czy wrodzoną. Decyzję o operacji zawsze podejmuje okulista, biorąc pod uwagę stan pacjenta i stopień zaawansowania choroby.

Powikłania po operacji zaćmy - czy są częste?

Operacja zaćmy jest jednym z najczęściej wykonywanych zabiegów okulistycznych na świecie i charakteryzuje się wysokim wskaźnikiem powodzenia. Ryzyko poważnych powikłań jest bardzo niskie. Według badań powikłania zdarzają się u około 1% wszystkich zabiegów, a większość z nich można skutecznie leczyć. Niemniej jednak warto być świadomym potencjalnych problemów, aby w razie potrzeby szybko zareagować.

Jakie są najczęstsze powikłania po operacji usunięcia zaćmy?

Operacja usunięcia zaćmy to rutynowy zabieg, ale jak każda interwencja chirurgiczna, wiąże się z ryzykiem. Oto najczęstsze powikłania, które mogą wystąpić po tym zabiegu:

Zmętnienie torebki tylnej (zaćma wtórna)

Zaćma wtórna to jedno z najczęstszych powikłań po operacji zaćmy. Polega na zmętnieniu torebki soczewki pozostawionej podczas zabiegu. To prowadzi do pogorszenia ostrości widzenia, podobnie jak w przypadku pierwotnej zaćmy. Charakterystyczne objawy to stopniowe pogarszanie się ostrości widzenia czy problemy z widzeniem w jasnym świetle. Leczenie polega na wykonaniu kapsulotomii laserowej, czyli stworzeniu otworu w zmętniałej torebce za pomocą lasera. Jest to szybki i bezbolesny zabieg, który przywraca pełną ostrość widzenia.

Jaskra wtórna

Jaskra wtórna jest związana ze wzrostem ciśnienia wewnątrzgałkowego. Wystąpuje zazwyczaj, gdy podczas operacji doszło do niespodziewanego krwawienia lub gdy po zabiegu rozwinęła się infekcja. Objawy mogą obejmować ból oka, pogorszenie widzenia, a czasem nudności i wymioty. Niektórzy pacjenci zgłaszają również efekt halo, czyli widzenie świetlistych kręgów wokół źródeł światła. Jeśli po operacji zaćmy zauważysz takie objawy, konieczna jest szybka konsultacja z okulistą.

Infekcja oka

Infekcja oka występuje bardzo rzadko, jednak jest jedną z najpoważniejszych powikłań operacji zaćmy. Najczęściej występuje w ciągu kilku dni po zabiegu i może prowadzić do trwałej utraty wzroku, jeśli nie zostanie odpowiednio leczona. Najczęściej spowodowana jest przedostaniem się bakterii do wnętrza oka. Objawia się silnym bólem oka, zaczerwienieniem, obrzękiem oraz pogorszeniem widzenia. Wymaga natychmiastowego leczenia antybiotykami, aby zapobiec trwałemu uszkodzeniu wzroku.

Zwiększone ciśnienie wewnątrzgałkowe

W niektórych przypadkach pacjenci mogą doświadczyć podwyższonego ciśnienia w oku. Zazwyczaj występuje w ciągu pierwszych 24 godzin po operacji. Najczęstsze objawy to ból oka i głowy, uczucie ucisku w oku oraz czasami nudnościami i wymiotami. W przypadku wystąpienia takich objawów konieczna jest pilna konsultacja z lekarzem w celu wdrożenia odpowiedniego leczenia. 

Przemieszczenie soczewki wewnątrzgałkowej

W rzadkich przypadkach sztuczna soczewka wszczepiona podczas operacji może ulec przemieszczeniu. Może nastąpić to nawet kilka tygodni po zabiegu. Objawia się pogorszeniem ostrości widzenia lub podwójnym widzeniem. Przyczyną może być uraz mechaniczny lub niewłaściwe umocowanie soczewki podczas operacji. Wymaga to interwencji chirurgicznej w celu korekcji położenia soczewki. 

Obrzęk plamki (torbielowaty obrzęk plamki)

Obrzęk plamki żółtej występuje w wyniku gromadzenia się płynu w plamce, czyli centralnej części siatkówki odpowiedzialnej za ostre widzenie. Jest to jedno z częstszych powikłań, zwłaszcza u pacjentów z cukrzycą lub chorobami naczyniowymi. Pojawia się zwykle w ciągu kilku tygodni po operacji i prowadzi do pogorszenia ostrości widzenia. Leczenie polega na stosowaniu leków przeciwzapalnych w postaci kropli do oczu lub innych form terapii zależnych od stopnia zaawansowania obrzęku.

Dyskomfort w oku po operacji zaćmy - czy to powód do niepokoju?

Po zabiegu zaćmy pacjenci mogą odczuwać pewien dyskomfort, który jest normalną reakcją organizmu na interwencję chirurgiczną. Najczęściej wynika z procesu gojenia. Wiele osób zgłasza uczucie „piasku w oku”, łzawienie, delikatne podrażnienie czy lekką wrażliwość na światło w pierwszych dniach po operacji. Są to typowe objawy związane z adaptacją oka do nowej sytuacji i regeneracją tkanek. Zwykle dolegliwości te ustępują w ciągu kilku dni do tygodnia i nie wymagają dodatkowej interwencji. Jednak, jeśli pojawi się silny ból po operacji zaćmy lub dyskomfort utrzymuje się przez dłuższy czas, skonsultuj się z okulistą.

Suche oczy po operacji zaćmy - czy to normalne?

Tak, suche oczy po operacji zaćmy to stosunkowo częsta dolegliwość. U większości pacjentów uczucie suchości w oku ustępuje w ciągu kilku tygodni, gdy proces gojenia dobiega końca. Wynika to głównie z tymczasowego zaburzenia funkcji filmu łzowego oraz delikatnego podrażnienia powierzchni oka. Operacja zaćmy, choć małoinwazyjna, ingeruje w strukturę oka, a to może prowadzić do przejściowych problemów z nawilżeniem rogówki. Jeśli objawy są bardzo uciążliwe lub nie ustępują w ciągu kilku tygodni, skonsultuj się z okulistą

Czy można zapobiec powikłaniom po operacji zaćmy?

Powikłania po operacji zaćmy mogą być nieprzewidywalne, ale właściwe przygotowanie i staranna opieka po zabiegu znacząco obniżają ryzyko ich wystąpienia.

Jak przygotować się do operacji zaćmy?

Aby zwiększyć szanse na pomyślny przebieg operacji i szybką rekonwalescencję, skup się na kilku aspektach:

• Wybierz doświadczonego chirurga okulistę,
• Wykonaj szczegółowe badania wzroku,
• Dbaj o higienę oczu i unikaj kontaktu z potencjalnymi źródłami zakażenia infekcji oczu.

Jak dbać o oczy po operacji zaćmy?

Po usunięciu zaćmy konieczne jest szczególne dbanie o oczy i zwracanie na nie większej uwagi. Wdrożenie poniższych zasad pomoże przyspieszyć proces gojenia, a także zminimalizować ryzyko powikłań:

• Regularnie stosuj przepisane krople do oczu i przestrzegaj zaleceń lekarza,
• Unikaj tarcia oka i nadmiernego wysiłku fizycznego,
• Nie zapominaj o wizytach kontrolnych.

Czy warto poddać się operacji zaćmy mimo ryzyka?

Zdecydowanie tak! Operacja zaćmy, jak każda procedura chirurgiczna, niesie za sobą pewne ryzyko, jednak korzyści płynące z zabiegu, wielokrotnie je przewyższają. Operacja nie tylko przywraca ostrość widzenia, ale także poprawia życie i zmniejsza ryzyko wypadków związanych z ograniczoną widocznością. Dzięki lepszemu wzrokowi pacjenci mogą na nowo cieszyć się aktywnościami, które wcześniej były dla nich trudne lub wręcz niemożliwe. Współczesna medycyna oferuje zaawansowane techniki oraz wysoką jakość opieki, które czynią zabieg bezpiecznym i skutecznym. Dodatkowo, większość potencjalnych powikłań, jeśli się pojawią, można skutecznie leczyć.

 

Bibliografia:
https://www.bezokularow.pl/poradnik/powiklania-po-operacji-zacmy
D. Yorston, Cataract complications, Community Eye Health, 2008.
T.D. Turner, What Are the Risks of Cataract Surgery?
R. Mukamal, 10 Cataract Surgery Side Effects, and How to Cope, 2023.