Co to mroczek centralny? Poznaj to zaburzenie pola widzenia!

Adam

Zaburzenia wzroku mogą przybierać różne formy, a jednym z mniej znanych, ale dość niepokojących problemów jest mroczek centralny. W tym artykule szczegółowo omówimy, czym jest to schorzenie, jakie są objawy, możliwe przyczyny oraz metody leczenia.

Czym jest mroczek centralny?

Mroczek centralny to rodzaj ubytku pola widzenia, który objawia się w centralnej części obrazu. Może to wyglądać jak ciemna plama, rozmyty obszar lub wyraźnie ograniczona przestrzeń, która jest nieczytelna dla oka. Mroczek ten zazwyczaj wpływa na zdolność widzenia detali i może utrudniać codzienne czynności, takie jak czytanie, rozpoznawanie twarzy czy prowadzenie samochodu.

Mroczek centralny - objawy

Mroczek centralny w polu widzenia często rozwija się stopniowo. Osoba dotknięta tym problemem nie od razu może zauważyć zmiany. Zdarza się jednak, że objawy pojawiają się nagle. Oto kilka kluczowych symptomów, na które warto zwrócić uwagę:

• Pojawienie się ciemnej lub zamglonej plamy w centralnej części pola widzenia.
• Trudności w widzeniu detali, zwłaszcza podczas czytania lub pisania.
• Problemy z rozpoznawaniem twarzy.
• Utrata ostrości wzroku w centralnym punkcie, mimo prawidłowej korekcji wzroku (okulary lub soczewki kontaktowe nie pomagają).
• Zniekształcenie obrazu w centralnym polu widzenia - linie proste mogą wydawać się faliste lub zakrzywione.

Objawy te mogą być stałe lub przejściowe, w zależności od przyczyny problemu. Jeśli zauważysz którykolwiek z powyższych objawów, powinieneś jak najszybciej skonsultować się z okulistą.

Mroczek centralny - przyczyny

Mroczek centralny może mieć różne podłoża - od stosunkowo niegroźnych stanów przejściowych, po poważne choroby oczu czy układu nerwowego. Do najczęszczych przyczyn uszkodzenia siatkówki mogą prowadzić takie schorzenia jak:

• Zwyrodnienie plamki żółtej (AMD) - to jedna z głównych przyczyn mroczka centralnego u osób starszych. Choroba ta dotyczy centralnej części siatkówki - plamki żółtej, która odpowiada za ostre widzenie. 
• Retinopatia cukrzycowa - cukrzyca, która nie jest odpowiednio kontrolowana, może uszkadzać naczynia krwionośne siatkówki. To może prowadzić do powstania mroczków w polu widzenia, w tym także mroczka centralnego.
• Jaskra - chociaż najczęściej kojarzy się z utratą widzenia obwodowego, w niektórych przypadkach może również prowadzić do problemów w centrum pola widzenia.
• Neuropatia nerwu wzrokowego - uszkodzenie nerwu wzrokowego, które może być spowodowane różnymi czynnikami, takimi jak urazy, niedokrwienie czy infekcje, może również prowadzić do pojawienia się mroczka centralnego. 
• Niektóre leki i substancje chemiczne - długotrwałe stosowanie niektórych leków przeciwgruźliczych, antybiotyków czy substancji chemicznych może zwiększać ryzyko wystąpienia mroczka centralnego.

Diagnostyka mroczka centralnego

Diagnostyka mroczka centralnego składa się z kilku etapów, obejmujących różne specjalistyczne badania wzroku, które pozwalają precyzyjnie określić, jaki jest stopień i miejsce ubytku w polu widzenia. Prawidłowa diagnoza umożliwia dobranie odpowiedniego leczenia i może zapobiec dalszej utracie wzroku lub nawet przywrócić jego funkcje. Diagnostyka zazwyczaj obejmuje:

• Badanie ostrości wzroku.
• Badanie pola widzenia.
• Badanie dna oka.
• OCT (tomografia optyczna).
• Angiografia fluoresceinowa.

Mroczek centralny - leczenie

Leczenie mroczka centralnego skupia się przede wszystkim na ustaleniu i wyeliminowaniu przyczyny, która wywołuje to zaburzenie widzenia. Terapia zależy od konkretnej choroby, która wywołuje mroczek centralny. Ostateczny sukces leczenia zależy od wielu czynników, takich jak stopień zaawansowania choroby i szybkość interwencji medycznej. Szybkie podjęcie leczenia daje większe szanse na zahamowanie postępu choroby.

Bibliografia:
https://www.wokularach.pl/blog/mroczek-centralny-objawy-i-przyczyny#mcetoc_1i7b2036k2 
https://www.bezokularow.pl/poradnik/mroczek-centralny-zaburzenie-pola-widzenia
E. Peli, R. Goldstein, J. Jung, The invisibility of scotomas: the carving hypothesis [w:] Optometry and Vision Science, 2023.