Najnowsze wiadomości

11 listopada 2024 21:56

Jak rozpoznać wadę wzroku u dziecka?



Dziecko to mały człowiek, który nie do końca wie, jak funkcjonuje świat. Nie wie też, co oznacza dobre widzenie - i zapewne nie będzie wiedzieć, jeśli wystąpi u niego wada wzroku. Właśnie z tego powodu to w rękach opiekunów leży to, by zauważyć, że u dziecka występuje wada refrakcji - po to, by jak najszybciej wdrożyć odpowiednią korekcję i uniknąć zaburzeń rozwoju widzenia. Jak zatem rozpoznać wadę wzroku u dziecka? Co może na to wskazywać? Przeczytaj i dowiedz się więcej. 

Jak rozwija się wzrok u dziecka?

Rozwój widzenia rozpoczyna się u dzieci już od momentu urodzenia i trwa aż do około 8. roku życia. Noworodki próbują odtwarzać mimikę twarzy bliskich osób, obserwują własne dłonie, wodzą oczami za źródłem światła. Starsze dzieci rysują, układają układanki, dostrzegają podobieństwa i różnice. Potem uczą się pisać i czytać, a także rozróżniać i interpretować wyrazy. 

Jeżeli proces przebiega prawidłowo, to u dziecka prawdopodobnie nie występuje wada refrakcji. Zdarza się jednak, że rodzice mogą zauważyć u swoich pociech różne nieprawidłowości: o ile do pierwszych trzech miesięcy życia mogą mieć one podłoże fizjologiczne i naturalnie przeminąć (jak np. nieprawidłowości w ustawieniu oczu), tak później mogą one świadczyć o zaburzeniach. 

Jak rozpoznać wadę wzroku u dziecka?

Objawy, które powinny zaniepokoić rodziców

Warto, aby każdy rodzic był świadomy, które sytuacje związane z dzieckiem w danym wieku mogą budzić niepokój w kontekście zaburzeń widzenia. Do takich sytuacji należą:

U noworodków

  • częste zaciskanie oczu piąstkami,
  • wydzielina ropna z oczu,
  • zaczerwienienie białek,
  • brak kontaktu wzrokowego,
  • światłowstręt. 

U 2-3 latków

  • częste potykanie się o przedmioty,
  • trudności w rozróżnianiu kolorów, figur i kształtów,
  • brak zainteresowania książeczkami, układankami,
  • niechęć do rysowania i kolorowanek. 

U 4-5 latków 

  • nierozpoznawanie szczegółów na obrazkach,
  • problemy z chodzeniem po schodach,
  • przechylanie głowy w bok w trakcie oglądania telewizji lub krajobrazów na spacerze.

Objawy te mogą wskazywać na problemy z widzeniem u najmłodszych dzieci. Pamiętaj, że to zaledwie kilka z możliwych symptomów - jeśli jednak zauważysz je u swojej pociechy, koniecznie udaj się z nią do okulisty lub do lekarza pediatry. Szybkie rozpoznanie wady i jej właściwa korekcja pomoże zatrzymać jej postępowanie. Sprawdź również, jak rozpoznać zez u dziecka.

Jak rozpoznać wadę wzroku u dziecka?

Jak rozpoznać wadę u starszych dzieci?

U starszych dzieci rozpoznanie wady może być prostsze dla rodzica. Objawy są bardziej widoczne, a pociecha w wieku od 7 lat potrafi lepiej komunikować swoje potrzeby. Należy pamiętać, że z dzieckiem powinno się przede wszystkim - rozmawiać! Czasami niektóre sygnały, które mogą być początkowo odbierane przez rodziców jako lenistwo, mogą być pierwszymi symptomami świadczącymi o zaburzeniach widzenia. Należą do nich:

- Trudności z pisaniem.

U dzieci z wadą wzroku, np. z astygmatyzmem występują takie zaburzenia jak zamazywanie się liter czy podwójne widzenie. Taki problem może skutecznie utrudniać pisanie. 

- Niechęć i trudności z czytaniem.

W trakcie czytania, podobnie jak w trakcie pisania, dla dziecka z astygmatyzmem lub krótkowzrocznością literki mogą się rozmazywać i być nieostre, a czasami trudne do rozpoznania. Taka wada utrudnia wykonywanie tych czynności, bardzo do nich zniechęca, a jednocześnie sprawia, że dziecko po ćwiczeniu czytania i pisania jest zmęczone i rozdrażnione.

O zaburzeniach widzenia u starszych pociech może świadczyć również:

- Częste mrużenie oczu.

Oczy mrużą zazwyczaj osoby z krótkowzrocznością. Jeśli dziecko robi tak, gdy np. spogląda w jakiś przedmiot znajdujący się daleko - w ten sposób próbuje wyostrzyć wzrok. To jeden z typowych symptomów wady refrakcji. Warto jednak obserwować dziecko - i nie wpadać w panikę. Może zdarzyć się, że pociecha mruży oczy bo np. słońce świeci zbyt intensywnie lub dlatego, że uważa to za zabawę zaczerpniętą z bajek. Jeżeli jednak mrużenie jest mimowolne i częste - nie wahaj się i zabierz pociechę do okulisty. 

- Skargi na ból głowy, pieczenie oczu. 

Sygnałami, które mogą wskazywać na problemy z widzeniem może być uskarżanie się dziecka na częsty ból głowy, pieczenie oczu, uczucie ciała obcego pod powieką, suchość oczu i nadmierne łzawienie. Poznaj również objawy suchego oka

- Zasłanianie jednego oka.

Jeśli u dziecka występuje bardzo duża wada refrakcji, może zdarzyć się, że dominującą funkcję przejmie jedno z oczu. Wtedy sygnałem o zaburzeniach widzenia powinno być dla rodziców zasłanianie jednego z oczu, np. w trakcie spoglądania na tablicę lub inne przedmioty znajdujące się w trochę większej odległości. 

Jak pomóc starszemu dziecku z wadą wzroku?

Jeśli zauważysz u swojego dziecka jakiekolwiek objawy zaburzeń widzenia, porozmawiaj z nim na temat jego problemu, aby upewnić się, że na pewno występuje, a następnie udaj się z nim do specjalisty.  Nawet, jeśli dziecko niektóre zachowania zapożyczyło z telewizji lub internetu, to i tak warto, być profilaktycznie udał się z nim do okulisty. On zbada narząd wzroku pociechy i sprawdzi, czy poza wadą refrakcji nie występują żadne nieprawidłowości. Dzięki temu, jeśli będzie taka potrzeba, wdroży odpowiednią korekcję lub leczenie i najmłodszy będzie mógł w pełni cieszyć się dzieciństwem, bez męczących problemów z widzeniem. 


Bibliografia:


M. Walkiewicz-Krutak, Funkcjonowanie wzrokowe małych dzieci słabowidzących, Wyd. Akademia Pedagogiki Specjalnej, 2020
https://instytutoka.pl/okulista-dzieciecy-badanie-wzroku/