Najnowsze wiadomości

13 listopada 2025 8:42

Soczewki hydrożelowe - wady i zalety



Soczewki hydrożelowe to pierwsze  miękkie soczewki kontaktowe, które kiedykolwiek weszły na rynek optyczny. W XVI wieku Leonardo da Vinci zaprojektował pierwszy prototyp soczewki, a projekt ten przechodził wiele zmian przez setki lat, aż dotarł do roku 1945. To właśnie wtedy soczewki hydrożelowe po raz pierwszy nadawały się do używania w podobny sposób, jak ma to miejsce dziś. Szkła kontaktowe z hydrożelu dostępne są po dziś dzień, a co więcej - mają duże grono fanów! Jakie są wady i zalety soczewek hydrożelowych? Co je wyróżnia? Sprawdź i dowiedz się więcej! 

Czym są soczewki silikonowo-hydrożelowe?

Soczewki hydrożelowe wykonywane są z hydroksyetylometakrylanu (HEMA), czyli właśnie z hydrożelu. Ich historia jest nieco dłuższa: pozwoli Tobie ona dokładniej zrozumieć, czym są tego rodzaju soczewki.

Historia soczewek hydrożelowych

Pierwsze miękkie soczewki kontaktowe produkowane na szeroką skalę, które odmieniły rynek optyczny, powstawały z materiału hydrożelowego. Do ich wytwarzania używano polimeru HEMA (hydroksyetylometakrylanu). Z biegiem czasu w technologii soczewek hydrożelowych zaczęto stosować także inne tworzywa, m.in. polimer PHEMA (poli-2-hydroksyetylometakrylan), często sieciowany z dwumetakrylanem glikolu etylowego (EDGMA), a także PVP (poliwinylopirolidynę), NVP (N-winylopirolidynę) w połączeniu z MMA (metakrylanem metylu) czy BMA (metakrylanem butylu). Poszczególne materiały różnią się m.in. poziomem uwodnienia, które odgrywa główną rolę w przepuszczalności tlenu. Im większa zawartość wody w soczewce, tym wyższy staje się jej współczynnik przepuszczalności tlenowej. 

Soczewki hydrożelowe - wady i zalety

Co wyróżnia soczewki hydrożelowe? 

To właśnie współczynniki tlenoprzepuszczalności i uwodnienia wyróżniają soczewki hydrożelowe. Cechuje je kolejno: niska tlenoprzepuszczalność i wysokie nadwodnienie. Dzielimy je na dwie grupy: 

- te cechujące się niższą zawartością wody - poniżej 50%,
- te o wysokiej zawartości wody - powyżej 50% nawet do 78%.

Zarówno pierwsza, jak i druga grupa ma swoje charakterystyczne cechy. 

- Soczewki o niskiej zawartości wody charakteryzują się większą wytrzymałością mechaniczną. Są mniej podatne na rozciąganie i pękanie, co pozwala na dłuższy okres ich stosowania. Dodatkowo rzadziej ulegają odbarwieniom i mniej się odwadniają podczas noszenia. Wadą tego typu soczewek jest jednak wspomniana już niska przepuszczalność tlenu. Brak odpowiedniej ilości O₂ w rogówce sprzyja powstawaniu obrzęków rogówki. W przypadku grubszych modeli (przeznaczonych do korygowania wyższych wad wzroku) istnieje ryzyko rozwoju unaczynienia.

- Soczewki o wysokiej zawartości wody cechują się lepszą przepuszczalnością tlenu i mogą być noszone przez dłuższy czas, dlatego często rekomenduje się je osobom z tendencją do obrzęków. Dzięki temu, że materiał jest miękki, zapewniają one wysoki komfort użytkowania. Łatwiej się również do nich przyzwyczaić. Ich minusem jest natomiast niższa trwałość, większa podatność na uszkodzenia. Są też podatne na tworzenie się złogów i osadów, a także częściej się odbarwiają. Co ciekawe i nieco kontrastowe, soczewki hydrożelowe o wysokim poziomie uwodnienia mogą również sprzyjać wysychaniu rogówki i są bardziej wrażliwe na czynniki środowiskowe. Oddziałują na nie zarówno naturalne ludzkie wydzieliny, takie jak film łzowy czy pH błon śluzowych, jak i czynniki zewnętrzne, np. temperatura i suchość powietrza w otoczeniu.

Soczewki hydrożelowe a silikonowo-hydrożelowe

Naukowcy stale poszukiwali nowych rozwiązań, aby zniwelować minusy, jakie mają soczewki hydrożelowe: po to, by stworzyć idealne soczewki kontaktowe. Dodali więc do hydrożelu silikon i w ten sposób powstały soczewki silikonowo-hydrożelowe. W ich przypadku to nie woda transmituje tlen do oka (tak jak w hydrożelowych) a silikon. Dzięki temu do gałek ocznych dociera nawet do 6 razy więcej tlenu! Dziś do najbardziej popularnych soczewek należą te silikonowo-hydrożelowe, chociaż te hydrożelowe wciąż mają grono sojuszników. 

Soczewki hydrożelowe - wady i zalety

Kto powinien sięgać po soczewki hydrożelowe?

Po soczewki hydrożelowe powinny sięgać osoby, które: 

  • mają bardzo wrażliwe oczy, są alergikami,
  • mają uczulenie na silikon, 
  • mają problem z zakładaniem soczewek, w szczególności, gdy są sztywniejsze,
  • spędzają bardzo dużo czasu przed komputerem czy innymi ekranami, a ich oczy są podatne na wysychanie,
  • szukają korzystnego finansowo rozwiązania; soczewki hydrożelowe zazwyczaj są tańsze od silikonowo-hydrożelowych.

Jak pielęgnować soczewki hydrożelowe?

Jeśli zdecydujesz się na soczewki hydrożelowe warto, byś wiedział jak należy o nie dbać. Wystarczy kupić odpowiedni płyn do czyszczenia miękkich szkieł kontaktowych. Najlepiej sięgnąć po roztwór dostosowany do modelu soczewek, z jakiego korzystasz. Pielęgnację należy wykonywać standardowo, a długość okresu użytkowania hydrożeli zależy od tego, co rekomenduje producent. 


Bibliografia:

https://www.bezokularow.pl/poradnik/soczewki-hydrozelowe-wszystko-co-musisz-o-nich-wiedziec
https://soczewkidlaciebie.pl/wybieramy-soczewki/lmmz/dla-kogo-soczewki-hydrozelowe.html