Choroby oczu - 5 najpopularniejszych schorzeń

Oczy to jeden z najważniejszych narządów zmysłów, a ich zdrowie jest kluczowe dla pełnej jakości życia. W tym artykule zgłębimy pięć najczęściej występujących rodzajów chorób oczu u dorosłych. Zajmiemy się szczegółowym omówieniem każdego z tych schorzeń, w tym ich przyczyn, objawów oraz dostępnych metod leczenia. 

Zaćma - utrata przejrzystości soczewki
 

Zaćma to jedno z najczęstszych schorzeń narządu wzroku, która charakteryzuje się stopniowym zmętnieniem soczewki oka prowadzącego do pogorszenia jakości widzenia. Choroba ta związana jest z procesem starzenia, ale może również wynikać z innych czynników. Należą do nich między innymi urazy oka, długotrwałe narażenie na promieniowanie UV, niektóre choroby, jak cukrzyca. Zaćma może być też efektem ubocznym niektórych leków.

Przyczyny i rozwój zaćmy

Zaćma rozwija się, gdy zmiany w strukturze białek soczewki prowadzą do jej zmętnienia. W początkowej fazie, zmiany te mogą nie być widoczne ani wpływać na wzrok, ale z czasem soczewka staje się coraz mniej przejrzysta, co może prowadzić do szeregu problemów wzrokowych. Objawy zaćmy obejmują:

• Zmniejszenie ostrości wzroku, nawet przy użyciu okularów.
• Pogorszenie widzenia w słabym świetle.
• Zwiększoną wrażliwość na światło i oślepianie przez silne źródła światła.
• Widzenie „halo” wokół źródeł światła.
• Zmiany w postrzeganiu kolorów, które mogą wydawać się wyblakłe.

Diagnoza zaćmy

Diagnoza zaćmy opiera się przede wszystkim na badaniu okulistycznym, które obejmuje między innymi testy ostrości wzroku oraz badanie przedniego segmentu oka.

Leczenie zaćmy

Leczenie zaćmy zależy od stopnia, w jakim wpływa ona na codzienne funkcjonowanie pacjenta. W początkowych stadiach, zmiana korekcji wzrokowej i lepsze oświetlenie mogą pomóc. Jednak w miarę postępu schorzenia, najczęściej wymagana jest interwencja chirurgiczna, która jest jednym z najbezpieczniejszych i najskuteczniejszych zabiegów medycznych.

 

Jakra - niewidzialny wróg oczu
 

Jaskra to poważna choroba oka, która może prowadzić do trwałego uszkodzenia nerwu wzrokowego i w konsekwencji do utraty wzroku. Jest to jedno z głównych schorzeń oczu, które często rozwija się niepostrzeżenie i dlatego nazywana jest "cichym złodziejem wzroku".

Przyczyny jaskry

Jaskra najczęściej jest spowodowana nadmiernym wzrostem ciśnienia wewnątrzgałkowego, które wynika z problemów z odpływem cieczy wodnistej z oka. Chociaż wysokie ciśnienie wewnątrzgałkowe jest głównym czynnikiem ryzyka, jaskra może rozwijać się także przy normalnym ciśnieniu. Czynniki ryzyka obejmują wiek powyżej 40 lat, historię rodzinną choroby, wysokie wady wzroku, cukrzycę i długotrwałe stosowanie sterydów.

Symptomy jaskry

W początkowych fazach jaskra często nie daje wyraźnych objawów. W miarę jej postępu mogą pojawić się takie symptomy jak stopniowa utrata widzenia obwodowego, trudności w widzeniu w słabym świetle i czasami ból oka. Ze względu na brak wczesnych objawów, regularne badania okulistyczne są kluczowe do wczesnego wykrycia i leczenia jaskry.

Diagnoza jaskry

Diagnoza jaskry obejmuje pomiar ciśnienia wewnątrzgałkowego, badanie nerwu wzrokowego, a także testy pola widzenia. Może być również konieczne przeprowadzenie badania OCT oraz gonioskopii, która pozwala ocenić kąt przesączania wewnątrz oka.

Metody leczenia jaskry

Leczenie jaskry ma na celu obniżenie ciśnienia wewnątrzgałkowego, aby zapobiec dalszemu uszkodzeniu nerwu wzrokowego. Zwykle rozpoczyna się od stosowania kropli do oczu, które zmniejszają produkcję cieczy wodnistej w oku lub zwiększają jej odpływ. W niektórych przypadkach, gdy krople nie są wystarczająco skuteczne, lekarz może zalecić terapię laserową lub procedury chirurgiczne, takie jak trabekulektomia.

Zapalenie spojówek - najczęstsza infekcyjna choroba oczu
 

Zapalenie spojówek jest jednym z najczęściej występujących schorzeń oczu, które może dotknąć osoby w każdym wieku. Charakteryzuje się stanem zapalnym lub infekcją błony śluzowej pokrywającej przednią część gałki ocznej i wewnętrzną powierzchnię powiek.

Przyczyny i rodzaje zapalenia spojówek

Zapalenie spojówek może mieć różne rodzaje i przyczyny, w tym:

• Infekcyjne zapalenie spojówek - najczęściej wywołane przez wirusy lub bakterie. W przypadku zapalenia wirusowego, jest ono zazwyczaj związane z przeziębieniem i może być bardzo zaraźliwe. Zapalenie bakteryjne charakteryzuje się obecnością ropnej wydzieliny.
• Alergiczne zapalenie spojówek - wywołane reakcjami alergicznymi, np. na pyłki, kurz domowy lub sierść zwierząt. Towarzyszy mu silne swędzenie, zaczerwienienie i łzawienie oczu.
• Chemiczne zapalenie spojówek - powstaje na skutek podrażnienia oczu przez substancje chemiczne, takie jak chlor w basenach czy dym.

Objawy zapalenia spojówek

• Zaczerwienienie i świąd w oczach.
• Uczucie obecności ciała obcego w oku.
• Zwiększone łzawienie lub wydzielina z oka.
• Światłowstręt.

Diagnostyka i leczenie zapalenia spojówek

Diagnoza zapalenia spojówek zwykle opiera się na ocenie objawów oraz badaniu okulistycznym. W przypadku podejrzenia zapalenia bakteryjnego, lekarz może zlecić badanie laboratoryjne wydzieliny z oka.

Leczenie zależy od przyczyny zapalenia:

• Zapalenie wirusowe - często ustępuje samoistnie. Wsparcie leczenia może obejmować stosowanie chłodnych okładów i sztucznych łez, które łagodzą objawy.
• Zapalenie bakteryjne - leczone jest za pomocą kropli lub maści antybakteryjnych. Ważne jest, aby całkowicie wykonać przepisaną kurację, nawet jeśli objawy ustąpią wcześniej.
• Zapalenie alergiczne - leczenie obejmuje unikanie alergenu, stosowanie kropli antyhistaminowych, a w niektórych przypadkach leków przeciwalergicznych doustnych.

Zwyrodnienie plamki żółtej - problem centralnego wzroku
 

Zwyrodnienie plamki żółtej, znane również jako AMD (Age-related Macular Degeneration), jest jednym z głównych powodów utraty wzroku u osób w wieku powyżej 50 lat. Jest to stan, w którym centralna część siatkówki, zwana plamką, ulega degeneracji, co wpływa na zdolność do widzenia drobnych szczegółów.

Przyczyny i rodzaje zwyrodnienia plamki żółtej

Istnieją dwa główne rodzaje AMD - sucha forma i mokra forma. Sucha forma AMD, która jest bardziej powszechna, charakteryzuje się powolnym pogorszeniem komórek plamki, co prowadzi do stopniowego pogorszenia wzroku. Mokra forma AMD rozwija się szybciej i jest spowodowana nieprawidłowym wzrostem nowych naczyń krwionośnych pod plamką, co może prowadzić do krwawień i szybkiego pogorszenia wzroku.

Czynniki ryzyka związane z AMD obejmują wiek, genetykę, palenie tytoniu, nadwagę, a także czynniki związane ze stylem życia, takie jak dieta uboga w składniki odżywcze i mała aktywność fizyczna.

Objawy zwyrodnienia plamki żółtej

Do typowych objawów AMD należą:

• Zniekształcenie prostych linii, które mogą wydawać się faliste.
• Trudności w czytaniu i rozpoznawaniu twarzy.
• Obszar zniekształconego lub utraconego centralnego widzenia.
• Zmniejszenie intensywności barw.

Diagnoza i leczenie zwyrodnienia plamki żółtej

Diagnostyka AMD zwykle obejmuje badanie dna oka, test Amslera do oceny zniekształceń w centralnym widzeniu oraz specjalistyczne badania obrazowe, takie jak OCT.

Leczenie zwyrodnienia plamki żółtej zależy od rodzaju i stopnia zaawansowania choroby. W przypadku suchej formy AMD, skupia się głównie na spowolnieniu postępu choroby poprzez suplementację witaminami i antyoksydantami. W przypadku mokrej formy AMD, dostępne są terapie, które mają na celu zatrzymanie wzrostu nowych naczyń krwionośnych i zmniejszenie ryzyka krwawienia.

Odwarstwienie siatkówki - nagły cień w polu widzenia
 

Odwarstwienie siatkówki jest poważnym schorzeniem oka, które, jeśli nie zostanie szybko i właściwie leczone, może prowadzić do trwałej utraty wzroku. Jest to stan, w którym siatkówka - część oka odpowiedzialna za przetwarzanie obrazów - oddziela się od swojej podstawy, co zakłóca proces widzenia.

Przyczyny odwarstwienia siatkówki

Odwarstwienie siatkówki może być wywołane przez różne czynniki, w tym urazy oka, zaawansowane zmiany związane z wiekiem, komplikacje związane z cukrzycą, zapalenie oka, a także może być konsekwencją operacji oczu. Osoby z wyższymi wadami wzroku, jak krótkowzroczność, są bardziej narażone na to schorzenie.

Objawy odwarstwienia siatkówki

Ważne jest, aby znać i rozpoznawać objawy odwarstwienia siatkówki, ponieważ szybka interwencja może zapobiec trwałemu uszkodzeniu wzroku. Typowe objawy to:

• Nagłe pojawienie się „much” lub „iskierek” w polu widzenia.
• Cienie lub zasłony ograniczające pole widzenia.
• Nagła utrata ostrości wzroku.
• Widzenie zniekształconych obrazów lub falistych linii.

Diagnostyka i leczenie odwarstwienia siatkówki

Diagnoza odwarstwienia siatkówki zwykle obejmuje dokładne badanie dna oka, które pozwala na ocenę stanu siatkówki. W niektórych przypadkach konieczne może być wykonanie USG oka.

Leczenie odwarstwienia siatkówki jest zazwyczaj chirurgiczne i powinno być przeprowadzone jak najszybciej. Istnieją różne metody leczenia, w zależności od przyczyny i zakresu odwarstwienia, w tym:

1. Witrektomia - procedura polegająca na usunięciu ciała szklistego z oka i zastąpieniu go gazem lub olejem silikonowym, aby przywrócić siatkówkę na miejsce.
2. Pneumatyczna retinopeksja - polega na wstrzyknięciu pęcherzyka rozprężającego się gazu do oka, co pomaga w przyciśnięciu odwarstwionej siatkówki do ściany oka. Następnie stosuje się laser lub krioterapię do zamknięcia otworów siatkówki na miejscu.